<p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《論語(yǔ)·雍也第六》 探討德才關(guān)系,提出"文質(zhì)彬彬"的君子標(biāo)準(zhǔn),論及"仁者樂(lè)山"的審美境界。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·1 子曰:“雍也可使南面?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 南面:古代君主面南而坐,喻治國(guó)之才。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“冉雍寬洪簡(jiǎn)重,有人君之度。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“冉雍有治國(guó)之才,可居君位?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:領(lǐng)導(dǎo)力需格局與德行兼?zhèn)洹? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)選拔高管注重“格局觀”(如阿里合伙人制度),國(guó)家領(lǐng)導(dǎo)人需兼具戰(zhàn)略眼光與親民風(fēng)范。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·2 仲弓問(wèn)子桑伯子。子曰:“可也,簡(jiǎn)?!敝俟唬骸熬泳炊泻?jiǎn),以臨其民,不亦可乎?居簡(jiǎn)而行簡(jiǎn),無(wú)乃大簡(jiǎn)乎?”子曰:“雍之言然。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 簡(jiǎn):簡(jiǎn)約;居敬:內(nèi)心嚴(yán)肅。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“簡(jiǎn)而不失于禮,乃為善簡(jiǎn)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:仲弓問(wèn)子桑伯子如何,孔子答:“他行事簡(jiǎn)約。”仲弓補(bǔ)充:“若內(nèi)心敬畏而行事簡(jiǎn)約,則可;若內(nèi)心輕慢而行事簡(jiǎn)略,則過(guò)簡(jiǎn)?!笨鬃淤澩?。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:簡(jiǎn)約需以敬畏為前提,避免流于草率。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:政府簡(jiǎn)化審批流程但嚴(yán)格監(jiān)管(如“放管服”改革),企業(yè)高效管理中保持質(zhì)量底線(如豐田精益生產(chǎn))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·3 哀公問(wèn):“弟子孰為好學(xué)?”孔子對(duì)曰:“有顏回者好學(xué),不遷怒,不貳過(guò)。不幸短命死矣!今也則亡,未聞好學(xué)者也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 遷怒:轉(zhuǎn)移憤怒;貳過(guò):重復(fù)犯錯(cuò)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“顏?zhàn)又畬W(xué),克己復(fù)禮,故能不遷不貳?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子答:“顏回好學(xué),不遷怒于人,不重犯錯(cuò)誤??上Ф堂缡牛〗駸o(wú)這般好學(xué)者了?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:學(xué)習(xí)不僅是知識(shí)積累,更是性格修煉。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:職場(chǎng)中情緒管理(如“非暴力溝通”培訓(xùn)),個(gè)人通過(guò)復(fù)盤(pán)避免重復(fù)錯(cuò)誤(如PDCA循環(huán))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·4 子華使于齊,冉子為其母請(qǐng)粟。子曰:“與之釜?!闭?qǐng)益。曰:“與之庾。”冉子與之粟五秉。子曰:“赤之適齊也,乘肥馬,衣輕裘。吾聞之也:君子周急不繼富?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 周急:救濟(jì)急難;繼富:錦上添花。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“君子當(dāng)雪中送炭,非助人奢侈?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:公西華出使齊國(guó),冉求為其母多要糧食,孔子批評(píng):“君子應(yīng)救急而非助富?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:資源分配需關(guān)注真正需求。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 慈善捐助優(yōu)先貧困地區(qū)(如希望工程),企業(yè)福利向基層員工傾斜(如華為“奮斗者為本”)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·5 原思為之宰,與之粟九百,辭。子曰:“毋!以與爾鄰里鄉(xiāng)黨乎!”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋: </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 原思:孔子弟子,曾任孔子家宰。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“俸祿當(dāng)受,余者可濟(jì)人?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:原思拒收多余俸祿,孔子說(shuō):“不必推辭,可分給鄉(xiāng)鄰。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:財(cái)富取之有道,用之有度。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:高管合理薪酬與公益捐贈(zèng)結(jié)合(如扎克伯格捐99%股份),企業(yè)推行“利潤(rùn)共享計(jì)劃”。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·6 子謂仲弓曰:“犁牛之子骍且角,雖欲勿用,山川其舍諸?”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋: </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 犁牛:耕牛,喻卑微出身;骍(xīng):赤色,祭祀用牲。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“賢才不問(wèn)出身,終將見(jiàn)用。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子評(píng)價(jià)仲弓:“耕牛之子若毛色赤正、角周正,縱人不愿用,山川之神會(huì)棄之嗎?” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:才能終將突破出身限制。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)招聘破除學(xué)歷歧視(如阿里“非名校人才計(jì)劃”),社會(huì)公平競(jìng)爭(zhēng)機(jī)制(如高考改革)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·7 子曰:“回也,其心三月不違仁,其余則日月至焉而已矣?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 三月:泛指長(zhǎng)期;日月:短暫。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“顏?zhàn)尤实录兪?,他人僅偶爾達(dá)之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“顏回能長(zhǎng)期不違仁德,他人僅偶爾做到?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:修養(yǎng)需持之以恒,非一時(shí)之功。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:個(gè)人習(xí)慣養(yǎng)成(如每日冥想),企業(yè)文化建設(shè)需長(zhǎng)期投入(如谷歌“20%創(chuàng)新時(shí)間”)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·8 季康子問(wèn):“仲由可使從政也與?”子曰:“由也果,于從政乎何有?”曰:“賜也可使從政也與?”曰:“賜也達(dá),于從政乎何有?”曰:“求也可使從政也與?”曰:“求也藝,于從政乎何有?”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 果:果決;達(dá):通達(dá);藝:多才。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“三子各有所長(zhǎng),皆可從政。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:季康子問(wèn)子路、子貢、冉求是否適合從政,孔子分別以“果決”“通達(dá)”“多才”肯定。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:用人應(yīng)揚(yáng)長(zhǎng)避短,因材授職。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)根據(jù)員工特質(zhì)分配崗位(如騰訊“活水計(jì)劃”),政府選拔專業(yè)型官員(如技術(shù)官僚)。</span></p><p class="ql-block">---</p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·9 季氏使閔子騫為費(fèi)宰。閔子騫曰:“善為我辭焉!如有復(fù)我者,則吾必在汶上矣?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 汶上:汶水之北,喻避世。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“閔子騫守正不附權(quán)臣,故拒之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:閔子騫拒絕季氏任命:“請(qǐng)?zhí)嫖彝窬埽∪粼僬傥?,我只能逃往汶水了?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:堅(jiān)守原則,不為利益妥協(xié)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:學(xué)者拒絕商業(yè)利益干擾研究(如學(xué)術(shù)獨(dú)立性),公務(wù)員抵制腐敗誘惑。</span></p><p class="ql-block">---</p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·10 伯牛有疾,子問(wèn)之,自牖執(zhí)其手,曰:“亡之,命矣夫!斯人也而有斯疾也!斯人也而有斯疾也!”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 伯牛:孔子弟子冉耕,德行著稱。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子痛賢者遭厄,嘆天道無(wú)常。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子探病伯牛,握其手嘆:“命該如此!這樣的人竟得此?。 ? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:命運(yùn)無(wú)常,但德行永存。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor">?</span>現(xiàn)代引用:面對(duì)逆境保持豁達(dá)(如霍金抗擊漸凍癥),社會(huì)關(guān)愛(ài)罕見(jiàn)病患者(如“冰桶挑戰(zhàn)”)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·11 子曰:“賢哉,回也!一簞食,一瓢飲,在陋巷,人不堪其憂,回也不改其樂(lè)。賢哉,回也!”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 簞(dān):竹制食器;陋巷:破舊街巷。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“顏?zhàn)又畼?lè),非樂(lè)貧賤,樂(lè)其道也?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子贊嘆:“顏回真賢德!一簞飯一瓢水,居陋巷,他人難忍其苦,他卻自得其樂(lè)。賢德啊!” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:精神富足超越物質(zhì)貧瘠。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:學(xué)者甘于清貧專注研究(如張益唐破解數(shù)學(xué)難題),極簡(jiǎn)主義倡導(dǎo)者(如日本“斷舍離”文化)。</span></p><p class="ql-block">---</p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·12 冉求曰:“非不說(shuō)子之道,力不足也。”子曰:“力不足者,中道而廢。今女畫(huà)?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 畫(huà):自我設(shè)限。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“非力不足,乃志不堅(jiān),故止步不前。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:冉求說(shuō):“非不喜您的學(xué)說(shuō),是我能力不足?!笨鬃优u(píng):“能力不足者會(huì)半途而廢,你是自我設(shè)限?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:成功與否取決于決心而非借口。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:創(chuàng)業(yè)者面對(duì)困難堅(jiān)持到底(如馬斯克SpaceX多次失敗后成功),學(xué)生克服畏難情緒挑戰(zhàn)難題。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·13 子謂子夏曰:“女為君子儒,無(wú)為小人儒?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 君子儒:以德行為本;小人儒:追求名利。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“儒者當(dāng)以明道濟(jì)世為志,非徒記誦詞章。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子告誡子夏:“要做德行高尚的儒者,而非功利之徒?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:學(xué)術(shù)與職業(yè)需以道德為根基。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:教育界反對(duì)論文抄襲(如學(xué)術(shù)不端查處),企業(yè)拒絕“唯KPI論”(如谷歌注重創(chuàng)新文化)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·14 子游為武城宰。子曰:“女得人焉耳乎?”曰:“有澹臺(tái)滅明者,行不由徑,非公事,未嘗至于偃之室也。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 行不由徑:行事正直,不走捷徑。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“澹臺(tái)滅明公私分明,故子游薦之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:子游答:“澹臺(tái)滅明行事正直,非公事不私下找我?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:正直與公私分明是管理者的必備品質(zhì)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:公務(wù)員拒收賄賂(如廉政公署制度),企業(yè)采購(gòu)?fù)该骰ㄈ绻_(kāi)招標(biāo)流程)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·15 子曰:“孟之反不伐,奔而殿,將入門,策其馬,曰:‘非敢后也,馬不進(jìn)也。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 伐:夸耀;殿:殿后掩護(hù)撤退。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孟之反謙退,不欲彰顯己功。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“孟之反不夸耀,撤退時(shí)主動(dòng)殿后,卻謙稱‘是馬跑不快’?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:謙遜是真正的美德。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 團(tuán)隊(duì)領(lǐng)導(dǎo)歸功于下屬(如任正非“華為是員工的”),運(yùn)動(dòng)員賽后感謝教練與隊(duì)友。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·16 子曰:“不有祝鮀之佞,而有宋朝之美,難乎免于今之世矣?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 祝鮀(tuó):衛(wèi)國(guó)辯士;宋朝:宋國(guó)美男子。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“時(shí)人重口才與外貌,輕德行,故孔子嘆之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說(shuō):“若無(wú)祝鮀之辯才與宋朝之美貌,在當(dāng)今世道恐難立足?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:社會(huì)對(duì)表面才能的過(guò)度推崇。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:網(wǎng)紅經(jīng)濟(jì)中“顏值即正義”現(xiàn)象,職場(chǎng)中“PPT高手”勝過(guò)實(shí)干者。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·17 子曰:“誰(shuí)能出不由戶?何莫由斯道也?” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 戶:門;道:仁義之道。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“人出入必由戶,行事必由道,然世人多舍正路?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“誰(shuí)能不經(jīng)過(guò)門出入?為何無(wú)人遵循仁義之道?” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:正道是唯一應(yīng)遵循的路徑。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)誠(chéng)信經(jīng)營(yíng)贏得客戶(如老干媽不上市不貸款),個(gè)人堅(jiān)守道德底線(如拒絕考試作弊)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·18 子曰:“質(zhì)勝文則野,文勝質(zhì)則史。文質(zhì)彬彬,然后君子?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 質(zhì):質(zhì)樸;文:文采;彬彬:均衡。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“文質(zhì)相半,方成德器?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“質(zhì)樸勝文采則粗野,文采勝質(zhì)樸則浮夸。文質(zhì)兼?zhèn)洌攀蔷?。? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:內(nèi)外兼修是立身之本。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:產(chǎn)品設(shè)計(jì)兼顧功能與美觀(如蘋(píng)果產(chǎn)品),個(gè)人修養(yǎng)注重品德與學(xué)識(shí)(如院士的人文素養(yǎng))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·19 子曰:“人之生也直,罔之生也幸而免?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 罔:不正直;幸:僥幸。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“直道乃生之理,罔者雖存,實(shí)僥幸耳?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“人因正直而生,不正直者生存只是僥幸?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:正直是生存的根本法則。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:社會(huì)誠(chéng)信體系構(gòu)建(如征信系統(tǒng)),企業(yè)因造假被淘汰(如安然公司破產(chǎn))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·20 子曰:“知之者不如好之者,好之者不如樂(lè)之者?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 樂(lè)之:以之為樂(lè)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“學(xué)問(wèn)之道,以樂(lè)之者為至境?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“知道者不如喜好者,喜好者不如樂(lè)在其中者?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:熱情是成就的最高動(dòng)力。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:科學(xué)家癡迷研究(如居里夫人鐳的發(fā)現(xiàn)),藝術(shù)家為創(chuàng)作廢寢忘食(如梵高作畫(huà))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·21 子曰:“中人以上,可以語(yǔ)上也;中人以下,不可以語(yǔ)上也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 語(yǔ)上:講授高深道理。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“因材施教,隨其稟賦而導(dǎo)之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“中上資質(zhì)者可授高深學(xué)問(wèn),中下者不可?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:教育需因材施教,循序漸進(jìn)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:學(xué)校分班教學(xué)(如重點(diǎn)班與普通班),企業(yè)培訓(xùn)按職級(jí)分層(如管理層與基層課程)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·22 樊遲問(wèn)知。子曰:“務(wù)民之義,敬鬼神而遠(yuǎn)之,可謂知矣?!眴?wèn)仁。曰:“仁者先難而后獲,可謂仁矣。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 務(wù)民之義:致力于民生道義。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“智者重人事,仁者重奉獻(xiàn)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子答:“智者重民生、敬鬼神但不沉迷;仁者先付出后收獲?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:務(wù)實(shí)與奉獻(xiàn)是領(lǐng)導(dǎo)者的核心品質(zhì)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:政府推動(dòng)扶貧攻堅(jiān)(如精準(zhǔn)扶貧政策),企業(yè)家投身公益(如比爾·蓋茨基金會(huì))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·23 子曰:“知者樂(lè)水,仁者樂(lè)山。知者動(dòng),仁者靜。知者樂(lè),仁者壽?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 樂(lè)(yào):喜好;壽:長(zhǎng)久。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“智者通達(dá)如水流,仁者厚重如山立?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“智者愛(ài)水之靈動(dòng),仁者愛(ài)山之沉靜。智者活躍,仁者寧?kù)o。智者快樂(lè),仁者長(zhǎng)壽。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:不同性格各有優(yōu)勢(shì),互補(bǔ)共生。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:團(tuán)隊(duì)組建注重多樣性(如創(chuàng)意者與執(zhí)行者搭配),個(gè)人發(fā)展平衡動(dòng)與靜(如工作與冥想)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·24 子曰:“齊一變,至于魯;魯一變,至于道?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 齊、魯:齊國(guó)重功利,魯國(guó)重禮樂(lè)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子欲復(fù)周禮,故以魯為近道。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“齊國(guó)改良可近魯國(guó)禮制,魯國(guó)改良可達(dá)先王之道?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:文化改良需循序漸進(jìn)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)分階段改革(如傳統(tǒng)制造業(yè)數(shù)字化轉(zhuǎn)型),社會(huì)制度漸進(jìn)優(yōu)化(如司法改革試點(diǎn))。</span></p><p class="ql-block">---</p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·25 子曰:“觚不觚,觚哉!觚哉!”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 觚(gū):古代酒器,形制變化喻禮崩樂(lè)壞。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“器失其制,則名實(shí)不符,禮之廢可知。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子感嘆:“觚不像觚,這還是觚嗎?” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:名實(shí)相符是傳統(tǒng)傳承的基礎(chǔ)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:非遺保護(hù)需尊重原真性(如古建筑修復(fù)原則),品牌反對(duì)山寨仿冒(如知識(shí)產(chǎn)權(quán)保護(hù))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·26 宰我問(wèn)曰:“仁者,雖告之曰:‘井有仁焉?!鋸闹??”子曰:“何為其然也?君子可逝也,不可陷也;可欺也,不可罔也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 逝:前往查看;罔:愚弄。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“仁者非愚,必察其真?zhèn)味笮??!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:宰我問(wèn):“若告仁者‘井中有仁’,他會(huì)跳嗎?”孔子答:“豈會(huì)如此?君子可去查看,不可被陷害;可受欺,不可被愚弄?!? </span></p><p class="ql-block">啟示:行善需智慧,避免盲目犧牲。 </p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:慈善捐款前核實(shí)信息(如公益平臺(tái)透明度),見(jiàn)義勇為需確保自身安全(如急救培訓(xùn))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·27 子曰:“君子博學(xué)于文,約之以禮,亦可以弗畔矣夫!” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 畔:通“叛”,背離正道。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“博文約禮,方不違道?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“君子廣學(xué)文獻(xiàn),以禮約束,便可不背離正道。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:學(xué)識(shí)與道德相輔相成。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:高校通識(shí)教育結(jié)合德育(如清華大學(xué)“人文素養(yǎng)課”),企業(yè)培訓(xùn)注重合規(guī)與技能并重。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·28 子見(jiàn)南子,子路不說(shuō)。夫子矢之曰:“予所否者,天厭之!天厭之!”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 南子:衛(wèi)靈公夫人,名聲不佳;矢:發(fā)誓。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子見(jiàn)南子為行道,非為私欲,故對(duì)天自明?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子見(jiàn)南子,子路不滿。孔子發(fā)誓:“我若有過(guò),天厭棄我!” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:行事需坦蕩,不畏人言。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:公眾人物應(yīng)對(duì)謠言坦率回應(yīng)(如鐘南山疫情期間發(fā)聲),企業(yè)危機(jī)公關(guān)公開(kāi)透明。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·29 子曰:“中庸之為德也,其至矣乎!民鮮久矣?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 中庸:不偏不倚,恰到好處。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“中庸乃天命之性,然世人多過(guò)或不及?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說(shuō):“中庸是至高之德,但民眾久已缺失?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:平衡是處事最高準(zhǔn)則。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:政策制定兼顧各方利益(如環(huán)保與經(jīng)濟(jì)發(fā)展平衡),個(gè)人生活協(xié)調(diào)工作與家庭。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">6·30 子貢曰:“如有博施于民而能濟(jì)眾,何如?可謂仁乎?”子曰:“何事于仁!必也圣乎!堯舜其猶病諸!夫仁者,己欲立而立人,己欲達(dá)而達(dá)人。能近取譬,可謂仁之方也已?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 病諸:擔(dān)憂難以做到;近取譬:推己及人。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“仁者不必博濟(jì),但能推己及人即為仁?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子答:“博施濟(jì)眾是圣人之境,堯舜也難全!仁者不過(guò)推己及人,從身邊做起?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:仁德始于日常,而非空談宏愿。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:社區(qū)志愿者從小事助人(如鄰里互助),企業(yè)履行社會(huì)責(zé)任從員工福利做起(如海底撈員工關(guān)懷)。</span></p><p class="ql-block">---</p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">全篇總結(jié)</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《雍也》30章圍繞“德才并重”展開(kāi),核心思想包括: </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">1. 君子修養(yǎng):安貧樂(lè)道(6·11)、文質(zhì)彬彬(6·18)、推己及人(6·30); </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">2. 治國(guó)用人:因材施教(6·21)、務(wù)實(shí)為民(6·22)、名實(shí)相符(6·25); </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">3. 處世智慧:中庸之道(6·29)、理性行善(6·26)、坦蕩無(wú)畏(6·28)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代意義</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">個(gè)人成長(zhǎng):平衡學(xué)識(shí)與道德,培養(yǎng)熱情與恒心; </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">社會(huì)治理:注重公平與實(shí)效,傳承文化精髓; </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">企業(yè)管理:因才任用,誠(chéng)信經(jīng)營(yíng),關(guān)懷員工。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">愿這些跨越千年的智慧,助您在復(fù)雜世界中找到平衡與方向! ????</span></p>