<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">時(shí)間:2025年06月30日</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">前言</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block">《贈(zèng)衛(wèi)八處士》是唐代偉大詩人杜甫創(chuàng)作的五言古詩。乾元元年(758年)杜甫被貶為華州司功參軍,冬末曾告假回東都洛陽,次年又從洛陽經(jīng)潼關(guān)回華州,途中遇衛(wèi)八處士。一夕相會(huì),又匆匆告別,于是產(chǎn)生了戰(zhàn)亂時(shí)代,人生離多聚少,和世事滄桑的感慨,并寫下這首動(dòng)情之作,贈(zèng)給衛(wèi)八處士。此詩寫久別的老友重逢話舊,家常情境,家常話語,娓娓寫來,表現(xiàn)了亂離時(shí)代一般人所共有的“滄海桑田”和“別易會(huì)難”之感,所以向來為人們所傳誦。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px; color:rgb(25, 25, 25);">《贈(zèng)衛(wèi)八處士》</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px; color:rgb(25, 25, 25);">作者:杜甫</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px; color:rgb(25, 25, 25);">誦讀:wxl(詩茵)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;">人生不相見,動(dòng)如參與商。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">今夕復(fù)何夕,共此燈燭光。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">少壯能幾時(shí),鬢發(fā)各已蒼。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">訪舊半為鬼,驚呼熱中腸。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">焉知二十載,重上君子堂。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> </p><p class="ql-block" style="text-align:center;">昔別君未婚,兒女忽成行。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">怡然敬父執(zhí),問我來何方。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">問答未及已,兒女羅酒漿。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">夜雨剪春韭,新炊間黃粱。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;"> 主稱會(huì)面難,一舉累十觴。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">十觴亦不醉,感子故意長(zhǎng)。</p><p class="ql-block" style="text-align:center;">明日隔山岳,世事兩茫茫。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">【注釋】</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">衛(wèi)八處士,名字和生平事跡已不可考。處士,指隱居不仕的人;八,是處士的排行。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:15px;">?</span></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="color:rgb(25, 25, 25); font-size:20px;">【欣賞佳作】</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">人生不相見,動(dòng)如參與商。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">今夕復(fù)何夕,共此燈燭光。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">少壯能幾時(shí),鬢發(fā)各已蒼。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">訪舊半為鬼,驚呼熱中腸。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">焉知二十載,重上君子堂。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> 前十句:抒情。</p><p class="ql-block">人生不相見,動(dòng)如參與商。今夕復(fù)何夕,共此燈燭光?!皡⑸獭保敲?。參星居于西方,商星居于東方,一出一沒,永不相見。開頭四句說:人生如參、商二星,此出彼沒,不得相見;今夕又是何夕,咱們一同在這燈燭光下敘談。這幾句從離別說到聚首,悲喜交集,把強(qiáng)烈的人生感慨kǎi帶入了詩篇。詩人是在動(dòng)亂的年代,是在長(zhǎng)別二十年經(jīng)歷了滄桑巨變的情況下與老朋友見面的,于是,“今夕復(fù)何夕,共此燈燭光”,就成了亂離環(huán)境中幸存的美好的一角,可以想象,那燭光融融,與故人相伴話舊的一夜,對(duì)于飽經(jīng)離亂的詩人,是多么值得眷戀和珍重。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">“少壯能幾時(shí),鬢發(fā)各已蒼”。意思是:別離時(shí)兩人都還年輕,而此時(shí)俱已鬢發(fā)斑白了。這兩句,由“能幾時(shí)”引出,對(duì)于世事、人生的迅速變化,表現(xiàn)出一片惋惜、驚悸的心情?!霸L舊半為鬼,驚呼熱中腸”?!鞍霝楣怼?,已死亡一半?!盁嶂心c”,心中感到火辣辣的。這兩句:互相詢問新朋故舊的下落,竟有一半已不在人間了,彼此都不禁失聲驚呼,心里火辣辣地難受。如果說開頭的“人生不相見”已經(jīng)隱隱透露了一點(diǎn)時(shí)代氣氛,那么這種親故半數(shù)死亡,則更強(qiáng)烈地暗示著一場(chǎng)大的干戈亂離?!把芍d,重上君子堂”。這兩句:詩人故意用反問句式,含有意想不到彼此竟能活到今天的心情,其中既有幸存的欣慰,又帶著深深的痛傷。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">昔別君未婚,兒女忽成行。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">怡然敬父執(zhí),問我來何方。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">問答未及已,兒女羅酒漿。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">夜雨剪春韭,新炊間黃粱。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">主稱會(huì)面難,一舉累十觴。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><span style="color:rgb(25, 25, 25);">十觴亦不醉,感子故意長(zhǎng)。</span></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block">后十四句:敘事。</p><p class="ql-block">“昔別君未婚,兒女忽成行”。是說:與你相分別時(shí),你還沒有結(jié)婚,隨著二十年歲月的過去,眼前出現(xiàn)了兒女成行的景象?!扳痪锤笀?zhí),問我來何方。問答未及已,兒女羅酒漿”?!案笀?zhí)”,意即父親的執(zhí)友?!拔醇耙褃ǐ”,還沒等說完。這四句,是說孩子們有禮貌笑迎父親老友,親切地詢問我來自什么地方?還來不及講完所有的往事,你就催促兒女快把酒菜擺上。這里詩人寫出衛(wèi)八的兒女彬彬有禮、親切可愛的情態(tài),始終流露出一種真摯感人的情意。“夜雨剪春韭,新炊間黃粱”?!伴g”,攙和的意思。黃粱,即黃米。這兩句:寫處士的熱情款待,菜是冒著夜雨剪來的春韭,飯是新煮的香噴噴的二米飯。這雖是家常飯菜,卻體現(xiàn)出老朋友間淳樸友情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">“主稱會(huì)面難,一舉累lěi十觴。十觴亦不醉,感子故意長(zhǎng)”。主,即衛(wèi)八。累,接連。故意長(zhǎng),老朋友的情誼深長(zhǎng)。這四句,寫主客暢飲的情形。故人重逢話舊,不是慢酌,而是一連就進(jìn)了十大杯酒,這是主人內(nèi)心不平的表現(xiàn)。主人尚且如此,杜甫心情的激動(dòng),當(dāng)然更不待言?!懊魅崭羯皆溃朗聝擅C!?。最后兩句:回應(yīng)開頭的“人生不相見,動(dòng)如參與商”,暗示著明日之別,悲于昔日之別:昔日之別,今幸復(fù)會(huì);明日之別,后會(huì)何年?低回深婉,耐人玩味。如《杜臆》曰:信手寫去,意盡而止,空靈宛暢,曲盡其妙。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">附:名家點(diǎn)評(píng)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block">《唐詩評(píng)選》:每當(dāng)近情處,即抗引作渾然語,不使泛濫,熟吟“青青河日草”,當(dāng)知此作之雅。杜贈(zèng)送五言,能有節(jié)者,唯此一律。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《義門讀書記》:句句轉(zhuǎn)?!耙褂昙舸壕隆?,雖然倉卒薄設(shè),猶必冒雨剪韭,所以見其恭也?!靶麓堕g黃梁”,宋子京書作“聞黃粱”,非常生動(dòng)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《杜詩詳注》:《漫齋詩話》云:“怡然敬父執(zhí),問我來何方”,若他人說到此,下須更有數(shù)句,此便接云:“問答未及已,驅(qū)兒羅酒漿”,直有抔土障黃流氣象。周甸注:前曰“人生”,后曰“世事”;前曰“如參商”,后曰“隔山岳”,總見人生聚散不常,別易會(huì)難耳。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《讀杜心解》:古趣盎然,少陵別調(diào)。一路皆屬敘事,情真、景真,莫乙其處。只起四句是總提,結(jié)兩句是去路。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">《增訂唐詩摘鈔》:只是“真”,便不可及,真則熟而常新。人也未嘗無此真景,但為筆墨所隔,寫不出耳。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">尾聲</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><br></p><p class="ql-block">這首詩平易真切,層次井然。詩人只是隨其所感,順手寫來,便有一種濃厚的氣氛,如層漪迭浪,展開于作品內(nèi)部,是一種內(nèi)在的沉郁頓挫。詩寫朋友相會(huì),由“人生不相見”的感嘆發(fā)端,便格外見出內(nèi)心的激動(dòng);詩的中間部分,酒宴的款待,沖淡了世間茫茫的凄惋,帶給詩人幸福的微醺;但勸酒的語辭卻是“主稱會(huì)面難”,又帶來離亂的感慨。詩以“人生不相見”開篇,以“世事兩茫?!苯Y(jié)尾,前后一片蒼茫,把一夕的溫馨之感,置于蒼涼的感情基調(diào)上,這些,正是詩的內(nèi)在沉郁的表現(xiàn),反映在文字上盡管自然渾樸,仍然極有頓挫之致。</p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">圖片:網(wǎng)絡(luò)</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;">制作:詩茵</b></p><p class="ql-block" style="text-align:center;"><b style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor">?</span></b></p>