<p class="ql-block"> 15、謙qiān卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">坤(?)上艮(?)下,地山謙。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">山隱于地,顯而不露。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">謙:亨;君子有終。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 謙卦:通達(dá)!君子有好的結(jié)果??!。</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初六】謙謙君子,用涉大川,吉。</p><p class="ql-block">【注】“用”:憑借。</p><p class="ql-block">“涉大川”:涉水過(guò)大江河,喻涉險(xiǎn)做大事。</p><p class="ql-block">【六二】鳴謙,貞吉。</p><p class="ql-block">【注】“鳴謙”:謙德表著于外;下同?!傍Q”是著稱、聞名;下同?!傍Q謙者謂聲名也,處正得中,行謙廣遠(yuǎn),故曰鳴謙?!保追f達(dá))</p><p class="ql-block">“貞”:端正。</p><p class="ql-block">【九三】勞謙,君子有終,吉。</p><p class="ql-block">【注】“勞”:勤勞。</p><p class="ql-block">【六四】無(wú)不利,撝wéi謙。</p><p class="ql-block">【注】“撝”:輔佐。</p><p class="ql-block">【六五】不富以其鄰,利用侵伐,無(wú)不利。</p><p class="ql-block">【注】“以”:因?yàn)椤?lt;/p><p class="ql-block">“利用”:憑借;下同。</p><p class="ql-block">“侵伐”:越境討罪。</p><p class="ql-block">【上六】鳴謙,利用行師征邑國(guó)。</p><p class="ql-block">【注】“行師”:出兵。</p><p class="ql-block">“征”:征伐。</p><p class="ql-block">“邑國(guó)”:封國(guó)。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 憑借謙虛的君子做大事,必定吉祥??!君子行謙廣遠(yuǎn),處正得中,吉祥;君子勞倦于謙,謹(jǐn)始善終,吉祥。君子行事,無(wú)所不利,就讓他們來(lái)輔佐君王吧!既然因鄰國(guó)的侵掠而不能富裕,那就憑借謙虛的君子去興師討罪吧!這一定很順利呢!君子謙德表著,憑借君子率師出兵,以征罪邑,舍之其誰(shuí)呢?</p> <p class="ql-block"> 16、豫yù卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">震(?)上坤(?)下,雷地豫。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">雷出地奮,樂(lè)極生悲。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">豫:利建侯、行師。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“侯”:諸侯的封國(guó)。</p><p class="ql-block">“行師”:出兵。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 豫卦:有利于經(jīng)營(yíng)封國(guó)、行軍出師哦!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初六】鳴豫,兇。</p><p class="ql-block">【注】“鳴豫”:逸豫到出名了?!傍Q”是著稱、聞名,“豫”是安適、快樂(lè);下同。</p><p class="ql-block">【六二】介于石,不終日,貞吉。</p><p class="ql-block">【注】“介”:堅(jiān)定。</p><p class="ql-block">“貞”:端正。</p><p class="ql-block">【六三】盱xū豫,悔,遲有悔。</p><p class="ql-block">【注】“盱豫”:以逸樂(lè)媚上惑主。“盱”是張開(kāi)眼睛、作討好獻(xiàn)媚狀。“盱,張目也?!保ā墩f(shuō)文》)</p><p class="ql-block">【九四】由豫,大有得;勿疑,朋盍hé簪zān。</p><p class="ql-block">【注】“由”:由于。</p><p class="ql-block">“盍”:通“合”。</p><p class="ql-block">“簪”:古人固定發(fā)髻的頭飾。</p><p class="ql-block">【六五】貞疾,恒不死。</p><p class="ql-block">【注】“貞疾”:痼疾。</p><p class="ql-block">【上六】冥豫,成;有渝,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“冥豫”:耽于逸樂(lè)。“冥”是昏昧不明。</p><p class="ql-block">“渝”:改變。</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 逸豫過(guò)分,都出名了,就有兇險(xiǎn)啰!有人如巖石般堅(jiān)定,決不成天沉迷于享樂(lè),他們能堅(jiān)守端正,定獲吉祥?。∮腥艘砸輼?lè)媚上,終將帶來(lái)悔恨,延遲下去,還將有更大的悔恨??!不過(guò),也有人因逸豫而大有所得呢,與朋友互不猜疑,通過(guò)宴飲娛樂(lè),像簪子聚攏頭發(fā)一樣聚合在一起,有什么不好呢?但是,逸豫無(wú)節(jié)制,如同身患痼疾,長(zhǎng)久不愈,只是未遭喪亡而已,這就把好事變成壞事啦!耽于逸樂(lè),終成遺憾!如能及時(shí)悔改,還是能避免災(zāi)禍的啊!</p> <p class="ql-block"> 17、隨suí卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">兌(?)上震(?)下,澤雷隨。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">大澤隱雷,揚(yáng)波和鳴。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">隨:元亨,利貞;無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“元”:大。</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">“貞”:卜問(wèn)。會(huì)意字,從卜從貝;“貝”字甲骨文作“鼎”,后省改為“貝”;“鼎”本是食器,表火具;“貞”即用火具而卜。</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍;下同。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 隨卦:大為通達(dá),是一個(gè)有利的卜卦,沒(méi)有災(zāi)禍?。?lt;/p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初九】官有渝,貞吉;出門交有功。</p><p class="ql-block">【注】“官”:職務(wù)。</p><p class="ql-block">“渝”:變化。</p><p class="ql-block">“貞”:端正;下同。</p><p class="ql-block">“出門”:離開(kāi)官場(chǎng)。</p><p class="ql-block">“交”:結(jié)交。</p><p class="ql-block">【六二】系小子,失丈夫。</p><p class="ql-block">【注】“小子”:小人,人格卑鄙的人;下同。</p><p class="ql-block">“丈夫”:正人君子;下同。</p><p class="ql-block">【六三】系丈夫,失小子;隨有求得,利居貞。</p><p class="ql-block">【注】“隨”:追隨;下同。</p><p class="ql-block">“得”:通“德”。</p><p class="ql-block">【九四】隨有獲,貞兇;有孚在道,以明何咎。</p><p class="ql-block">【注】“貞”:堅(jiān)持。</p><p class="ql-block">“孚”:誠(chéng)信;下同?!傍B(niǎo)之孚卵,皆如其期不失信也。”(徐鍇)</p><p class="ql-block">“以”:通“已”。</p><p class="ql-block">【九五】孚于嘉,吉。</p><p class="ql-block">【注】“嘉”:美、善。</p><p class="ql-block">【上六】拘系之,乃從維之;王用亨xiǎng于西山。</p><p class="ql-block">【注】“拘系”:執(zhí)而不棄地追隨。</p><p class="ql-block">“維”:維系。</p><p class="ql-block">“王”:周太王古公亶父,率部族遷移到岐山,建邦立國(guó),定國(guó)號(hào)為周。“古公亶父,來(lái)朝走馬。率西水滸,至于岐下?!保ā对?shī)·大雅·綿》)</p><p class="ql-block">“用”:憑借。</p><p class="ql-block">“亨”:通“享”,祭祀。</p><p class="ql-block">“西山”:岐山。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 官職時(shí)有變動(dòng),追隨君子,堅(jiān)持正道,方能獲得吉祥啊!即使離開(kāi)了官場(chǎng),也應(yīng)該結(jié)交有功之人?。∫栏接谛∪?,就難以追隨君子啰!反之,依附于君子,就能夠遠(yuǎn)離小人啰!追隨君子為的是尋求品德的提高,有利于安居守正??!如果追隨別人為的是獲取權(quán)力與財(cái)富,又堅(jiān)持不改,則必有兇險(xiǎn)??!心有誠(chéng)信,不離正道,明白了這個(gè)道理,哪里還有什么災(zāi)禍呢?誠(chéng)信追隨,彰顯美善,大有吉祥呢!執(zhí)而不棄地追隨賢明的君主吧,就此而跟從他,牢牢地維系這種關(guān)系吧!想當(dāng)年,周太王移居歧山,憑借此地,祭祀祖先,開(kāi)創(chuàng)基業(yè),大家都追隨他?。?lt;/p> <p class="ql-block"> 18、蠱gǔ卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">艮(?)上巽(?)下,山風(fēng)蠱。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">風(fēng)從山下,摧枯拉朽。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">蠱:元亨,利涉大川;先甲三日,后甲三日。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“元”:大。</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">“涉大川”:涉水過(guò)大江河,喻涉險(xiǎn)做大事。</p><p class="ql-block">“先甲三日,后甲三日”:行事之先后各申令三日,使眾人皆知?!凹住笔翘旄芍?,引申為事情的發(fā)端?!凹祝罩?,事之端也?!保ㄖ祆洌?lt;/p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 蠱卦:大為通達(dá),有利于涉險(xiǎn)江河呢!只不過(guò),行事先后,還須各申令三日,使眾人皆知哦!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初六】干父之蠱,有子,考無(wú)咎;厲,終吉。</p><p class="ql-block">【注】“干”:整飭;下同。</p><p class="ql-block">“蠱”:傳說(shuō)中的一種人工培養(yǎng)的毒蟲(chóng),專用來(lái)害人,引申為惑亂;下同。“蠱,腹中蟲(chóng)也?!保ā墩f(shuō)文》)</p><p class="ql-block">“考”:原指父親,后多指已死的父親。轉(zhuǎn)注,從老省,丂kǎo聲,按甲骨文、金文均象僂背老人扶杖而行之狀,與老同義。“父為考?!保ā稜栄拧罚案杆涝豢?。”(《釋名》)“生曰父,死曰考?!保ā抖Y記》)</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍;下同。</p><p class="ql-block">“厲”:危險(xiǎn)。</p><p class="ql-block">【九二】干母之蠱,不可貞。</p><p class="ql-block">【注】“不可貞”:難以全盤糾正?!柏憽笔羌m正?!皨D人之事難可全正,宜屈己剛,既干且順,故曰不可貞也?!保ㄍ蹂觯?lt;/p><p class="ql-block">【九三】干父之蠱,小有悔,無(wú)大咎。</p><p class="ql-block">【注】“父”:這里指父輩,包括父親與母親;下同。</p><p class="ql-block">【六四】裕父之蠱,往見(jiàn)xiàn吝。</p><p class="ql-block">【注】“?!保簩捜荨?lt;/p><p class="ql-block">“見(jiàn)”:通“現(xiàn)”。</p><p class="ql-block">“吝”:麻煩。</p><p class="ql-block">【六五】干父之蠱,用譽(yù)。</p><p class="ql-block">【注】“用”:憑借。</p><p class="ql-block">【上九】不事王侯,高尚其事。</p><p class="ql-block">【注】 第一個(gè)“事”:侍奉,伺候。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 兒子整飭父親的惑亂,父親能避免災(zāi)禍呢,雖然,兒子有所危險(xiǎn),但結(jié)果是吉祥的??!整飭母親的惑亂特別艱困呢,難以全盤糾正,還得順勢(shì)而為??!整飭父輩的惑亂,也許會(huì)造成小小的悔恨,但終究能避免大大的災(zāi)禍喲!寬容父輩的錯(cuò)誤,發(fā)展下去,會(huì)有無(wú)窮的麻煩喲!整飭父輩的錯(cuò)誤,能憑借此舉而受到贊譽(yù)喲!不要違心侍奉王侯,像整飭父輩的惑亂一樣去整飭王侯的惑亂吧,無(wú)論何事,都要保持品德的高尚啊!</p> <p class="ql-block"> 19、臨lín卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">坤(?)上兌(?)下,地澤臨。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">澤上之地,居高臨下。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">臨:元亨,利貞;至于八月有兇。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“元”:大。</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">“貞”:卜問(wèn)。會(huì)意字,從卜從貝;“貝”字甲骨文作“鼎”,后省改為“貝”;“鼎”本是食器,表火具;“貞”即用火具而卜。</p><p class="ql-block">“八月”:借代陰生陽(yáng)消的潛變之季。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 臨卦:大為通達(dá),是一個(gè)有利的卜卦??!不過(guò),到陰生陽(yáng)消的季節(jié)還會(huì)有兇險(xiǎn)的喲!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初九】咸臨,貞吉。</p><p class="ql-block">【注】“咸臨”:懷感化之心而下臨萬(wàn)民;下同?!跋獭笔歉谢?,“臨”是從高處往下看,引申為治理;下同。“臨,監(jiān)臨也。”(《說(shuō)文》)</p><p class="ql-block">“貞”:端正。</p><p class="ql-block">【九二】咸臨,吉,無(wú)不利。</p><p class="ql-block">【六三】甘臨,無(wú)攸利;既憂之,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“甘”:甜言蜜語(yǔ)。</p><p class="ql-block">“攸”:所。</p><p class="ql-block">“既”:……之后。</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍;下同。</p><p class="ql-block">【六四】至臨,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“至”:盡至極之善。</p><p class="ql-block">【六五】知臨,大君之宜,吉。</p><p class="ql-block">【注】“知”:同“智”,明智。</p><p class="ql-block">“大君”:天子?!按缶?,謂天子也?!保追f達(dá))</p><p class="ql-block">【上六】敦臨,吉,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“敦”:敦厚誠(chéng)實(shí)。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 懷感化之心來(lái)治理,端正而吉祥,無(wú)所不利?。∪欢?,靠著甜言蜜語(yǔ)來(lái)治理,就大為不利?。≈卫沓隽藛?wèn)題,憂懼改過(guò)之后,才能避免災(zāi)禍?。”M至極之善來(lái)治理吧,用聰明才智來(lái)治理吧,憑敦厚誠(chéng)實(shí)來(lái)治理吧,這是天子適宜的統(tǒng)治之道??!但愿那陰生陽(yáng)消的日子永不到來(lái)啊!</p> <p class="ql-block"> 20、觀guān卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">巽(?)上坤(?)下,風(fēng)地觀。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">風(fēng)行于地,遍覽于物。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">觀:盥guàn而不薦,有孚顒yóng若。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“盥”:洗手洗臉。</p><p class="ql-block">“薦”:進(jìn)獻(xiàn)祭品。</p><p class="ql-block">“孚”:誠(chéng)信?!傍B(niǎo)之孚卵,皆如其期不失信也?!保ㄐ戾|)</p><p class="ql-block">“顒若”:凝視狀?!叭簟笔钦Z(yǔ)助詞,同“然”。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 觀卦:洗去手上和臉上的污垢,且莫急于進(jìn)獻(xiàn)祭品,先凝視、觀察自己的靈魂有無(wú)誠(chéng)信吧!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初六】童觀,小人無(wú)咎,君子吝。</p><p class="ql-block">【注】“觀”:觀察;下同。</p><p class="ql-block">“小人”:平民百姓。</p><p class="ql-block">“咎”:過(guò)錯(cuò)。</p><p class="ql-block">“吝”:遺憾。</p><p class="ql-block">【六二】窺kuī觀,利女貞。</p><p class="ql-block">【注】“貞”:端正。</p><p class="ql-block">【六三】觀我生,進(jìn)退。</p><p class="ql-block">【注】“生”:指生態(tài)民情、生存狀況等;下同。</p><p class="ql-block">【六四】觀國(guó)之光,利用賓于王。</p><p class="ql-block">【注】“觀國(guó)之光”:參觀考察別國(guó)或別處的政教風(fēng)俗,簡(jiǎn)稱觀光。</p><p class="ql-block">“利用”:憑借。</p><p class="ql-block">“賓”:地位尊貴、受尊敬的客人,用作動(dòng)詞,解釋為擔(dān)任賓客?!爸T侯、諸伯、諸子、諸男之相為賓也。”(《周禮》)</p><p class="ql-block">【九五】觀我生,君子無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“咎”:災(zāi)禍;下同。</p><p class="ql-block">【上九】觀其生,君子無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“其”:指代他人。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 用蒙昧孩童的眼光來(lái)觀察事物,對(duì)于無(wú)知的小民不算過(guò)錯(cuò),對(duì)于君子就會(huì)造成遺憾??!只從門縫中向外窺看,對(duì)于不出閨房的女子,有利于保持行為的端正,對(duì)于君子卻不是這樣啊!君子觀察我邦的生態(tài)民情,有利于做好進(jìn)退的選擇;觀察各地的政教風(fēng)俗,有利于憑借見(jiàn)識(shí)擔(dān)任君王的賓客;而觀察自己和他人的生存狀況,則可以避免災(zāi)禍??!</p> <p class="ql-block"> 21、噬嗑shì kè卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">離(?)上震(?)下,火雷噬嗑。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">上電如噬,下雷如嗑。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">噬嗑:亨,利用獄。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">“用”:憑借。</p><p class="ql-block">“獄”:刑訟。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 噬嗑卦:通達(dá),有利于憑借刑訟治理國(guó)家呢!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初九】屨jù校滅趾,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“屨”:用麻、葛等制成的一種鞋,用作動(dòng)詞,解釋為穿、拖。</p><p class="ql-block">“?!保汗糯叹?,枷械的統(tǒng)稱;下同?!靶?,木囚也?!保ā墩f(shuō)文》)</p><p class="ql-block">“滅”:遮沒(méi)。</p><p class="ql-block">“趾”:腳趾。</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍;下同。</p><p class="ql-block">【六二】噬膚滅鼻,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“噬”:咬;下同。(“嗑”:用上下門牙咬有殼的或硬的東西。)</p><p class="ql-block">“膚”:這里指帶皮的肥肉。</p><p class="ql-block">【六三】噬臘xī肉,遇毒;小吝,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“臘”:干肉。</p><p class="ql-block">“毒”:辛苦的味道。</p><p class="ql-block">“吝”:遺憾。</p><p class="ql-block">【九四】噬干胏zǐ,得金矢;利艱貞,吉。</p><p class="ql-block">【注】“胏”;帶骨的肉。</p><p class="ql-block">“金矢”:金屬的箭頭。</p><p class="ql-block">“貞”:端正;下同。</p><p class="ql-block">【六五】噬干肉,得黃金;貞厲,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“黃金”:金屬的箭頭,與“金矢”同義異文。</p><p class="ql-block">“厲”:危險(xiǎn)。</p><p class="ql-block">【上九】何hè校滅耳,兇。</p><p class="ql-block">【注】“何”:通“荷”,背負(fù)。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 腳上拖著刑具,刑具遮沒(méi)了腳趾,只是接受一次小小的懲罰,能避免大大的災(zāi)禍?。÷?lián)想到吃帶皮的肥肉,肥肉遮沒(méi)了鼻子,這不是災(zāi)禍喲!又聯(lián)想到吃干肉遇到辛苦之味,這也是小小的遺憾,算不上災(zāi)禍喲!至于吃帶骨的干肉,嚼到了金屬的箭頭,則有利于學(xué)會(huì)在“吃”的危險(xiǎn)中走上正道呢,不是挺吉祥的嗎?吃干肉,嚼到了金黃的箭頭,豈不在告訴我們,守持正道,警惕危險(xiǎn),就能避免災(zāi)禍嗎?如果觸犯重刑,肩上扛著枷鎖,遮沒(méi)了耳朵,那才是真正的兇險(xiǎn)??!</p> <p class="ql-block"> 22、賁bì卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">艮(?)上離(?)下,山火賁。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">日落西山,霞光披彩。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">賁:亨,小利有攸往。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">“攸”:所。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 賁卦:通達(dá),稍稍有利于前往行事呢!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初九】賁其趾,舍車而徒。</p><p class="ql-block">【注】“賁”:文飾;下同?!百S,飾也。”(《說(shuō)文》)</p><p class="ql-block">“趾”:腳趾。</p><p class="ql-block">“徒”:徒步。</p><p class="ql-block">【六二】賁其須。</p><p class="ql-block">【注】“須”:眉毛與胡須。</p><p class="ql-block">【九三】賁如濡如,永貞吉。</p><p class="ql-block">【注】?jī)蓚€(gè)“如”:語(yǔ)助詞,同“然”;下同。</p><p class="ql-block">“濡”:潤(rùn)澤。</p><p class="ql-block">“貞”:端正。</p><p class="ql-block">【六四】賁如皤pó如,白馬翰如;匪寇,婚媾。</p><p class="ql-block">【注】“皤如”:白發(fā)之狀,這里形容文雅素潔狀。“皤”是白色。</p><p class="ql-block">“白”:樸素?zé)o華;下同。</p><p class="ql-block">“翰”:天雞,也叫錦雞或山雞?!昂?,天雞,赤羽也?!保ā墩f(shuō)文》)</p><p class="ql-block">“匪”:通“非”,表否定。</p><p class="ql-block">“寇”:劫掠。</p><p class="ql-block">【六五】賁于丘園,束帛戔jiān戔;吝,終吉。</p><p class="ql-block">【注】“丘園”:家園。</p><p class="ql-block">“帛”:絲織品。</p><p class="ql-block">“戔戔”:少,小?!澳旧鈿夥疑Cyūn,石戔戔兮水成文?!保ā秳⑵蜕鋿|山集學(xué)騷》)</p><p class="ql-block">“吝”:遺憾。</p><p class="ql-block">【上九】白賁,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“咎”:災(zāi)禍。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 修飾了腳趾,為顯示美麗,舍車不乘,徒步而行啦!再把眉毛和胡須也修飾一下吧!然而,在品質(zhì)上也修飾得潤(rùn)澤光鮮,才能長(zhǎng)久守正,獲得吉祥?。?,修飾得文雅素潔,騎著白馬,也如五彩的錦雞一般漂亮呢!這不是去劫掠,而是去求婚哦!修飾家園,只用了很少的幾束絲帛,看來(lái)有點(diǎn)遺憾,但終究很吉祥哦!樸素?zé)o華,才能避免災(zāi)禍啊!</p> <p class="ql-block"> 23、剝bō卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">艮(?)上坤(?)下,山地剝。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">漸剝漸脫,高山平地。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">剝:不利有攸往。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“攸”:所。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 剝卦:不利于有所行事?。?lt;/p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初六】剝床以足,蔑貞,兇。</p><p class="ql-block">【注】“剝”:剝脫衰落;下同。</p><p class="ql-block">“蔑”:毀壞。</p><p class="ql-block">“貞”:端正。</p><p class="ql-block">【六二】剝床以辨,蔑貞,兇。</p><p class="ql-block">【注】“辨”:床之干,即床柱?!氨妫^床身之下,床足之上也,足與床身分辨之處也?!保追f達(dá))“辨,分隔上下者,床之干也?!保ǔ填U)</p><p class="ql-block">【六三】剝之,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“之”:同“止”,停止。</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍。</p><p class="ql-block">【六四】剝床以膚,兇。</p><p class="ql-block">【注】“膚”:這里喻指床面。</p><p class="ql-block">【六五】貫魚(yú),以宮人籠chǒng,無(wú)不利。</p><p class="ql-block">【注】“貫”:穿物之繩,用作動(dòng)詞,解釋為牽。</p><p class="ql-block">“魚(yú)”:古稱兩目毛色白的馬?!耙荒堪?,瞷jiàn。二目白,魚(yú)?!保ā稜栄拧罚?lt;/p><p class="ql-block">“宮人”:守衛(wèi)政權(quán)的屏藩之臣。“宮”是屏障。</p><p class="ql-block">“籠”:假借為“寵”,尊崇。</p><p class="ql-block">【上九】碩果不食;君子得輿,小人剝廬。</p><p class="ql-block">【注】“碩果”:這里喻指國(guó)家政權(quán)。</p><p class="ql-block">“食”:通“蝕”,腐蝕。</p><p class="ql-block">“輿”:車輛。</p><p class="ql-block">“小人”:人格卑鄙的人。</p><p class="ql-block">“廬”:這里借代屏障。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 從床腳開(kāi)始剝落,就會(huì)毀壞床的端正,帶來(lái)兇險(xiǎn)。發(fā)展到床柱剝落,就會(huì)進(jìn)一步毀壞床的端正,加劇兇險(xiǎn)。停止剝落,才能避免災(zāi)禍?。∪绻螒{床的剝落,以致?lián)p害到床面,就有大的兇險(xiǎn)??!牽著吉祥的馬,迎來(lái)屏藩之臣,予以尊崇吧,這沒(méi)有不利??!尊崇屏藩之臣,國(guó)家政權(quán)才不會(huì)繼續(xù)腐蝕?。【邮钦嬲钠练?,讓他們坐上尊貴的馬車吧!卑鄙的小人怎能充任屏藩呢?</p> <p class="ql-block"> 24、復(fù)fù卦</p><p class="ql-block">【卦象】</p><p class="ql-block">坤(?)上震(?)下,地雷復(fù)。</p><p class="ql-block">【釋象】</p><p class="ql-block">隱雷于中,地氣復(fù)生。</p><p class="ql-block">【卦辭】</p><p class="ql-block">復(fù):亨;出入無(wú)疾,朋來(lái)無(wú)咎;反復(fù)其道,七日來(lái)復(fù),利有攸往。</p><p class="ql-block">【注】</p><p class="ql-block">“亨”:通。</p><p class="ql-block">“咎”:災(zāi)禍;下同。</p><p class="ql-block">“反”:通“返”。</p><p class="ql-block">“復(fù)”:復(fù)歸;下同。</p><p class="ql-block">“七日”:泛指多日。</p><p class="ql-block">“攸”:所。</p><p class="ql-block">【卦辭譯文】</p><p class="ql-block"> 復(fù)卦:通達(dá)!家人進(jìn)進(jìn)出出,無(wú)病無(wú)痛;朋友來(lái)來(lái)往往,無(wú)災(zāi)無(wú)禍。在錯(cuò)誤的道路上返回,哪怕已經(jīng)耽擱了多日,但是,還有利于今后的事業(yè)啊!</p><p class="ql-block">【爻辭】</p><p class="ql-block">【初九】不遠(yuǎn)復(fù),無(wú)祇qí悔,元吉。</p><p class="ql-block">【注】“祇”:大?!暗o,大也?!保n康伯)</p><p class="ql-block">“元”:大。</p><p class="ql-block">【六二】休,復(fù)吉。</p><p class="ql-block">【注】“休”:止息。</p><p class="ql-block">【六三】頻復(fù),厲,無(wú)咎。</p><p class="ql-block">【注】“厲”:危險(xiǎn)。</p><p class="ql-block">【六四】中行獨(dú)復(fù)。</p><p class="ql-block">【注】“中行”:行至中途。</p><p class="ql-block">【六五】敦復(fù),無(wú)悔。</p><p class="ql-block">【注】“敦”:誠(chéng)心誠(chéng)意。</p><p class="ql-block">【上六】迷復(fù),兇,有災(zāi)眚shěng;行師,終以大敗,以其國(guó)君兇,至于十年不克征。</p><p class="ql-block">【注】“眚”:眼睛長(zhǎng)白翳,引申為災(zāi)禍。</p><p class="ql-block">“行師”:出兵。</p><p class="ql-block">兩個(gè)“以”:因?yàn)椤?lt;/p><p class="ql-block">“十年”:泛指多年。</p><p class="ql-block">“克”:能夠。</p><p class="ql-block">【爻辭譯文】</p><p class="ql-block"> 如果尚未走遠(yuǎn),就能及時(shí)復(fù)歸,不僅沒(méi)有大的悔恨,還有大的吉祥呢!止步吧,復(fù)歸正道,才有吉祥啊!如果多次走上錯(cuò)誤的道路,但每一次都能返回,這固然危險(xiǎn),但終究能平安無(wú)事呢!有時(shí),行至中途,同行者無(wú)悔改之心,你可要有獨(dú)自返回的決心喲!相信吧,誠(chéng)心誠(chéng)意地復(fù)歸,可消除悔恨??!如果迷途不返,那就兇險(xiǎn)了,會(huì)有大難降臨??!這樣的人,用于行軍作戰(zhàn),終將因他而大敗,國(guó)家和君王也將因他而遭兇險(xiǎn),以致多年后都不能再舉征伐?。?lt;/p>