<p class="ql-block">詞調(diào)與文情有密切的關(guān)系,詞的文情必須與調(diào)的聲情相一致,某一類詞牌只適宜表現(xiàn)某種內(nèi)容,不宜混用。需要注意的是今天多數(shù)詞牌只起符號(hào)與名稱的作用,只是代表這首詞的形式,與內(nèi)容沒(méi)有關(guān)系。所以我們選擇詞牌切不可顧名思義。比如說(shuō)有人用《賀新郎》祝賀朋友的新婚,就是欠妥的。下面將自己學(xué)習(xí)和收集的常用詞牌的宜忌列于下以供網(wǎng)友參考。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">壓抑凄涼類:</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《河傅》悲切。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《金人捧露盤》蒼涼激楚。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《釵頭鳳》聲情凄緊。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《祝英臺(tái)近》宛轉(zhuǎn)凄抑。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《劍器近》低徊掩抑。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《西吳曲》蒼涼激楚。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《雨霖鈴》纏綿哀怨。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《摸魚(yú)兒》蒼涼郁勃。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《普薩蠻》緊促轉(zhuǎn)低沉。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《天仙子》傷春傷別,情急調(diào)苦。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《曲玉管》抒寫羈旅中的懷舊傷離情緒。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《蝶戀花》、《青玉案》是達(dá)幽咽情調(diào),描寫感情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《卜算子》婉曲哀怨而略帶幾分激切。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《南鄉(xiāng)子》適宜抒寫纏綿低抑情調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《阮郎歸》情急凄苦,凄婉欲絕。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《生查子》比較諧婉、怨抑。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《鶯啼序》凄涼悲蒼,宜寫傷春傷別之情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《一斛珠》婉轉(zhuǎn)凄抑,不宜表達(dá)壯烈豪邁之志。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《風(fēng)入松》輕柔婉轉(zhuǎn)、掩抑低徊,適宜表達(dá)和婉情調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《憶舊游》、《揚(yáng)州慢》、《高陽(yáng)臺(tái)》音調(diào)纏綿,憂婉凄抑,適宜表達(dá)凄抑情調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《何滿子》哀歌憤懣,悲涼凄怨的哀曲,“一聲何滿子雙淚落君前”。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《壽樓春》凄音哀樂(lè),抑郁悲哀,原是悼亡之作,宜寄托哀思。不可顧名思義用來(lái)祝壽。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《千秋歲》凄涼幽怨、聲情幽咽,宜表達(dá)悲傷感抑之情,絕不能祝壽喜慶。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《凄涼犯》、《惜分飛》不宜用于祝賀之詞。這種詞牌與內(nèi)容相符合的只是少數(shù)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">纏綿婉轉(zhuǎn)類:</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《洞仙歌》音節(jié)舒徐。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《調(diào)笑令》多演唱故事。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《最高樓》輕松流美。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《鵲橋仙》、《點(diǎn)絳唇》多用于男女相會(huì),描寫感情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《一剪梅》等細(xì)膩輕楊的詞調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《浣溪沙》上半闋急,下半闋緩和。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《鷓鴣天》宜哀怨思慕、柔婉風(fēng)麗之情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《暗香》、《疏影》音節(jié)和婉,古人多以詠梅。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《木蘭花慢》和諧婉轉(zhuǎn),宜于寫纏綿悱惻之情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《桃園憶故人》一般抒發(fā)情感,表現(xiàn)友情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《踏莎行》描寫雅情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《長(zhǎng)相思》多懷舊,寫男女情愛(ài),以聲助情得其雙美。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《滿庭芳》、《鳳凰臺(tái)上憶吹簫》和諧婉約,輕柔婉轉(zhuǎn),宜表達(dá)纏綿情緒。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《小重山》、《定風(fēng)波》、《臨江仙》感情細(xì)膩,宜表現(xiàn)細(xì)膩婉約之情調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《憶江南》、《浣溪沙》、《浪淘沙》、《少年游》音節(jié)流麗諧婉,用來(lái)表達(dá)不同的思想情感。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">豪放激壯類:</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《永遇樂(lè)》激越情感。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《好事近》表達(dá)激越不平的情調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《蘭陵王》表達(dá)拗怒激越聲情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《水龍吟》激越,表達(dá)凄壯郁勃情感。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《清平樂(lè)》,上片感情拗怒,下片轉(zhuǎn)為和婉。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《南浦》高昂歡樂(lè),不宜表達(dá)凄涼悲傷送別之情。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《破陣子》為軍樂(lè),適合抒發(fā)激昂雄壯情緒。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《漁家傲》拗怒,表達(dá)兀傲凄壯、爽朗襟懷的情調(diào)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《沁園春》、《風(fēng)流子》壯闊豪邁,顯示寬宏器宇和雍容氣度。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《念奴嬌》多表達(dá)雄壯豪邁情感,不宜形容女性嬌弱婉曲心態(tài)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《六州歌頭》音調(diào)蒼涼悲壯,適于表達(dá)慷慨悲壯的聲情,多言古興亡之事。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《賀新郎》調(diào)高昂,宜表達(dá)慷慨激昂、豪邁雄壯的英雄情感。不宜作催妝喜慶的祝賀曲詞。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《釵頭鳳》、《更漏子》、《調(diào)笑令》、《憾庭秋》、《鹽角兒》適宜表達(dá)激昂慷慨壯烈情感。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《水調(diào)歌頭》、《滿江紅》,調(diào)子較高,感情激烈,聲情俱壯,適宜于表達(dá)慷慨悲壯、豪放雄渾激情的詞。一般不宜寫委婉柔情的思想情感。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">其他:</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《六么》歡快爽利。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《憶余杭》因描寫杭州而來(lái),描寫風(fēng)景最宜。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《八聲甘州》搖筋轉(zhuǎn)骨,剛?cè)嵯酀?jì),最使人蕩氣回腸。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《霓裳中序第一》音節(jié)閑雅。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">《江神子》為祀神之樂(lè),宜于莊嚴(yán)。</p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(237, 35, 8);">一般短篇宜抒情,長(zhǎng)篇宜舖敘。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">一般上下句平仄相對(duì)的較和婉,如秦觀《八六子》“夜月一簾幽夢(mèng),春風(fēng)十里柔情”。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(57, 181, 74);">上下句平仄凌犯著多拗怒,如岳飛《滿江紅》“三十功名塵與土,八千里路云和月”。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">以近體五、七言為主的詞牌大多適于舒緩雍容的感情,如《浣溪沙》、《采桑子》、《蝶戀花》。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(176, 79, 187);">凡多轉(zhuǎn)韻之調(diào)皆屬于一種拗怒,如《減字木蘭花》、《虞美人》。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(255, 138, 0);">句法長(zhǎng)短參差的詞牌宜于拗怒悲咽的感情。如《蘭陵王》、《六丑》、《浪淘沙慢》。</span></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">初學(xué)者宜用書(shū)寫精壯質(zhì)樸之情的《八聲甘州》;從容和婉柔情的《滿庭芳》;以及《驀山溪》、《減字木蘭花》、《臨江仙》、《蝶戀花》、《菩薩蠻》,比較好掌握。</span></p><p class="ql-block"><span style="color:rgb(22, 126, 251);">?</span></p>