<p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??學寫律詩的要領(lǐng)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">學作律詩,以對偶工穩(wěn)為最要</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">學習對偶之法,不外以平聲字對仄聲字,以仄聲字對平聲字,而字面則以類相從,如天類對天類,地類對地類,人類對人類,物類對物類,虛字對虛字,實字對實字。其入手初步,可先任拈一字,求其配偶,如風對雨山對水之類。因風雨皆天類字,山水皆地類字,風與山皆平聲,雨與水皆仄聲,故均可對。但亦有一字而可兩對者,如風對雨,自是同類字之最相合者,然而亦可與地類之水相對。又如宮對室,皮對革,皆以類相從,而宮又為五音(宮商角徵羽為五音。徵,音止)之一,故可對角徵羽等字,革又為八音(金石絲竹匏土革木謂之八音)之一,故可對金絲匏等字。明乎此則屬對自易,而不致為同類之字所束縛也。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??近體詩的用韻原則與要點:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1,押平聲韻,不得平仄互押。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2,除首句外,一韻到底,不得轉(zhuǎn)換借用其他韻部的字</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3,位置固定,偶句末字用韻,兩句押一韻,也稱“隔句韻”。所以律詩也稱四韻詩,絕句稱二韻詩,單數(shù)句不能用韻</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">4,無論律絕,原則上不要求首句押韻。如果首句押韻,可以借用鄰韻(這規(guī)則可利用)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">5,一首詩中不允許重韻。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">6,五絕首句通常不入韻,前兩句適用對仗。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">7,七絕首句通常入韻,前兩句少見對仗。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">8,不用韻的奇數(shù)句末字宜交錯使用上,去,入聲字。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??????鄰韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">是指韻母相近或部分相同的韻部。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1、東、冬。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2、江、陽。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3、支、微、齊。(支微,微齊)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">4、魚、虞</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">5、佳、灰。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">6、真、文、元。(真文,文元)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">7、寒、刪、先、元。(寒刪,刪先,先元)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">8、蕭、肴、豪。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">9、庚、青、蒸。(庚青,青蒸)</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">10、覃、鹽、咸。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">11、五歌、六麻、十一尤、十二侵——這四個韻部沒有鄰韻,只能獨立押韻,切記。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??重韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">不只是相同的字算重韻,字義相同字不同,也算重韻。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">比如:七陽的香和芳,不能同時出現(xiàn)在一首詩里押韻;</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">六麻的花,葩也不行;</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">十一尤的憂,愁也不行。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??寬韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">一東,四支,七虞,十一真。一先,七陽,八庚,十一尤。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??較寬韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">二冬,六魚,十三元,十四寒。二蕭,四豪,五歌,六麻。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??中韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">五微,八齊,十灰,十二文,十五刪。十二侵。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??窄韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">九青,十蒸,十三覃,十四鹽。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??險韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">三江,九佳。三肴,十五咸。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"> </p><p class="ql-block">??????唱和詩分三種:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1、依韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">指和詩須與原詩保持同一韻部,但不必用與原詩相同的韻字。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2、用韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">和詩使用原詩的原字原韻,但韻字的順序可以變更。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3、次韻,也叫步韻:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">和詩須使用原詩的原字原韻,而且韻字的順序和原詩完全一致,有步步跟隨之意,最為嚴格。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??格律方面需要注意的問題 </p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">常犯的錯誤:孤平、失粘對,第三字如果用了仄,就在第五字用一個平,本句自救。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">仄仄仄平平仄平:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">變成這樣,這種時候最好首字用平,注意整個句子的平仄的平衡,平仄仄平平仄平,這樣比較好,怎么寫,要根據(jù)情境的安排去把握。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??上尾:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">雖然不是律詩的規(guī)范,但也是應該注意的問題。律詩的第一,第三,第五,第七句的結(jié)尾最后一個字,用什么聲調(diào)的問題就是上尾問題。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">如果首句入韻了,那3,5,7句都是仄聲,要交錯安排上,去,入聲</p><p class="ql-block">家住蒼煙落照間,鎖云千片裹衣斑。</p><p class="ql-block">寒廬酒債餐餐減,冷榻詩箋字字刪。</p><p class="ql-block">憂國放翁思北塞,隱田陶令見南山。</p><p class="ql-block">歸心入世尋常念,今古幾人能過關(guān)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">減,上聲,塞,入聲,念,去聲,3,5同調(diào),是小?。?lt;/p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3,5,7同調(diào),是重病,這是從音韻學的角度去要求的,很難完全做到,這只是一個努力的方向和目標。</p><p class="ql-block">家住蒼煙落照間,荷鋤款步柳腰彎。</p><p class="ql-block">笛橫櫳翠庵前雪,簫掃怡紅院里閂。</p><p class="ql-block">且惜悲悲兼切切,堪憐點點與斑斑。</p><p class="ql-block">誰知大夢誰先覺,也教紅顏偷淚潸。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">雪,切,覺,全是入聲,是相當嚴重的病了。也就是說,首句押韻,3,5,7必須押不同的仄音,同一聲調(diào)就是不和音韻,盡量避免同調(diào)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">原則上,1357句就要合理安排上去入三種仄音,不能兩個同調(diào)的仄音相鄰,也就是說這四個仄聲,只要不相鄰就可以,用不同的調(diào)加以間隔也可以,是這樣的,1,3同上,或同入都不好。</p><p class="ql-block">菊</p><p class="ql-block">欺霜絕倫者,不屑作桃羞</p><p class="ql-block">圃老凝香逸,風高洗韻悠</p><p class="ql-block">濟壺盈瘦骨,攢鬢美人頭</p><p class="ql-block">陌路誰知己,重陽好扮秋。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">這首詩安排的就很好。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">??????另外,在一個律句里,最好在句首,句中,句尾,都要盡量避免三平、三仄連用,七律56個字,能做到28個平,28個仄是最好的,起碼有一種達到26個,七律就是要做到平仄平衡,律詩的每一聯(lián)的平仄都保持七個最好,平多了,就叫??浮聲,仄多了就叫??切響:</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">比如:仄仄平平平仄仄,</p><p class="ql-block">改成:平仄仄平平仄仄,最好,</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">平平仄仄仄平平</p><p class="ql-block">仄平平仄仄平平,最好,</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">就是避免了在句中出現(xiàn)三平三仄。三平三仄在什么地方出現(xiàn)都是單調(diào)的,因為律句是兩個字一個音節(jié)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">平平平仄仄</p><p class="ql-block">仄平平仄仄;</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">仄仄仄平平</p><p class="ql-block">平仄仄平平,</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">不是不可以用標準的律句,而是說為了音韻和諧,要避免三平三仄在律句中的連用,這樣的效果會更好。近體詩只是要求我們要避免三仄尾,沒有說前面不可以三仄。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">仄仄仄平平</p><p class="ql-block">平仄仄平平,才好,是不是用后面的要更好</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">感時花濺淚--仄平平仄仄,很好。</p><p class="ql-block">恨別鳥驚心--仄仄仄平平,也很好。</p><p class="ql-block">對聯(lián)可以用三平三仄,也可以不用,總之對聯(lián)要用標準的律句</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">對近體詩而言,格律固然重要,但立意更重要,完全符合格律的不一定是好詩,但不遵守格律的一定不是好詩!</p> <p class="ql-block">什么是孤平?孤平怎樣避免?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">◎南郭居士</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">“你孤平了!”相信許多寫格律詩、特別是一些初學者,總會遇到或聽到這句令人頭疼的話。一些人對孤平概念確實有點模糊,犯了孤平還不知怎么回事。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">其實孤平原理是很簡單的,但苦于沒有得到直接明了的指點,反而容易墜入云里霧里。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">筆者倒愿意一試,讓你看罷此文不再“犯孤”。其實本來一直就想寫關(guān)于孤平的文章,但覺得網(wǎng)上介紹的也不少,于是就沒有動筆,直到問我的人多了,感覺老重復解釋也不是個事兒,于是才動了寫的念頭。那么接下來就讓我單刀直入吧!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">犯孤平的句子只有兩種。是的,只有兩種!是不是舒服多了?</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">第一種犯孤平的句子會出現(xiàn)在五言“平平仄仄平”句型中。按“一三五不論”的原理,本來第一字是可平可仄的,但偏偏這個句型例外,如果你寫成“仄平仄仄平”,那么你就犯大錯誤了,犯了孤平了!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">第二種犯孤平的句子則是第一種句型的延伸。七言詩中“仄仄平平仄仄平”句型中,若按“一三五不論”的原理,其中的第三字是可平可仄的,但如果你寫成“中仄仄平仄仄平”,那么你還是犯大錯誤了,犯了孤平了!</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">那么我用最簡單的方法歸納一下,就是:僅在“平平仄仄平”和“仄仄平平仄仄平”兩個句型中會出現(xiàn)孤平,最最簡單避免孤平的方法就是,這兩個句型中,按標準寫法,倒數(shù)第五字不能是“仄”!否則,你就犯孤平了。不管是在律詩還是絕句中,概不能例外,因為孤平是格律詩的大忌。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">本來,講到這里,我在本文的使命應該算完成了,已經(jīng)簡單明了地告訴你什么是孤平了,不過,還有不得不交代的一些事,不然會有一些方家會批評我的,為避免陷入糾纏,我不得不繼續(xù)深入說下去,同時也是讓你能知其然,也要知其所以然。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">那么為什么不能犯孤平,犯了孤平就是硬傷,是嚴重錯誤,其中道理在哪里呢?我告訴你,這沒有什么道理,反正古人認為律詩要盡可能多用平聲,少用仄聲,他們覺得這樣讀來就高亢清朗。不過說實在的,我是感覺不出來,甚至我覺得古風讀起來依然都是悠揚頓挫的。但這并不是我們犯孤平的理由,因為格律詩的規(guī)則就是這樣,否則就不叫格律詩了。</p><p class="ql-block">那么除了在這兩種句型中倒數(shù)第五字不能是“仄”外,還有什么辦法避免孤平呢?這里就用得上“拗救”大法了。如果倒數(shù)第五字必須用仄聲,那么就要在本句倒數(shù)第三字用平聲字補償。這就是所謂的“孤平拗救”。即變成“仄平平仄平”和“中仄仄平平仄平”,使孤平破解了。孤平拗救只能用本句自救,而不能以對句相救。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">現(xiàn)在我們給孤平一個定義。所謂孤平,就是在五絕和五律“平平仄仄平”這個格式,及七絕和七律“仄仄平平仄仄平”這個格式中,倒數(shù)的五個字中,除了韻腳的平聲字之外,不能只有一個平聲字。如果只有一個平聲字,就是孤平。或者說,五言句的第一字、七言句的第三字必須用平聲,而不能用仄聲,否則就叫孤平。所有在唐宋萬千首詩中幾乎或很難找到犯孤平的句子,這足以說明孤平是詩人們極力避忌的一個毛病,因為它是律詩大忌,唐人律詩是最忌“孤平”的。在科舉時代,試帖詩即便作得再好,如果犯了孤平,也都不算及格。</p>